Çocuklar, dişlerine ve ağız içi yumuşak dokularına kalıcı ya da geçici zararlar verebilecek birtakım kötü alışkanlıklara sahip olabilirler. Genelde anne-baba bu zararlı alışkanlıkları ya fark etmez ya da önemsemez. Fakat bu alışkanlıklar ilerde daha büyük sorunlara yol açabilecek ortodontik problemleri beraberinde getirir. Bu kötü alışkanlıklar çocukluk çağında yüz, diş ve çene gelişimini olumsuz yönde etkiler. Hatta bu alışkanlıklar bebeklikten itibaren başlamış ve devam ediyor olabilir. Ortodontik bozukluklara sebep olan bu hareketleri önlemek için mutlaka önleyici ortodontiye başvurmak gerekir.

 

Alışkanlık; hep aynı biçimde gerçekleşmesi sonucu beliren, koşullanmış davranışlardır. Bu alışkanlıklar iyi veya kötü olarak ikiye ayrılır. Herhangi bir fiziksel, psikolojik ve sosyal zararı yoksa iyi olarak tanımlanır. Bunun tam tersi ise kötü alışkanlıklardır. Kötü alışkanlıkların türü, şiddeti ve süresi önemlidir. Çünkü diş hekimi bu alışkanlıkları erken dönemde fark ederek, kalıcı hasarlar bırakmadan bu alışkanlıkları durdurabilir.

 

Unutulmamalıdır ki; kötü ve zararlı alışkanlıklar çocuklarda olduğu gibi yetişkinlerde de görülebilmektedir. Uzun süreli olmayan alışkanlıklar kişiye zararlı değildir, fakat alışkanlıklar endişe edilecek boyutlara geldiğinde çocuklarda olduğu kadar yetişkinlerde de dişlerde bozulmalara, diş etinde deformasyonlara, diş ve çene eklemlerinde şekil-fonksiyon bozukluklarına yol açabilir.

 

Koruyucu ve önleyici tedaviye ihtiyaç duyulan kötü ve zararlı ağız alışkanlıkları şöyle sıralanabilir;

• Parmak emme
• Dil emme
• Yutkunma düzensizlikleri, dil taşması
• Dil itme ya da dilin diş arasına sokulması
• Biberonlar
• Yalancı emzikler
• Dudak emme ve ısırma
• Yanak ısırma
• Diş sıkma veya gıcırdatma
• Ağızdan solunum
• Tırnak yeme
• Konuşma bozuklukları
• Yatış şekli
• Beslenme bozuklukları

 

Kötü ve zararlı ağız alışkanlıkları hangi problemlere yol açar?

• Dişlerde aşınma,
• Diş minelerinde çatlama,
• Diş köklerinde erime,
• Diş etinde aşınma,
• Diş eti iltihabı,
• Derin damak,
• Ön açık kapanış,
• Üst çene dişlerinin dudaklara doğru eğilmesi,
• Üst çenede ön dişlerin ayrılması (diastema),
• Tek taraflı yan çapraz kapanış,
• Temporomandibular (TME)  eklem bozuklukları,
• Alt dudağın ağız içine doğru eğimi,
• Üst kesicilerin damakta kalması

gibi bozukluklara yol açabilmektedir.