Koruyucu diş hekimliği içinde koruyucu ortodonti önemli bir yer oluşturur. Koruyucu ve önleyici ortodontinin amacı; gelecekte bir ortodontik sorunla karşılaşmayı önlemek, olabildiğince diş teli tedavisi olmaya gerek kalmadan zamanında önlem alınmasını sağlamaktır. Bunun dışında erken zamanda tanı konabilmiş bazı kötü alışkanlıkları da gidermeyi amaçlar. Çocuklarda erken yaşlarda gereken düzenli kontroller ile ortaya çıkabilecek ortodontik bozukluklar büyük oranda engellenebilir. Koruyucu ortodonti, yapısı gereği uygulanan tedaviler devamlı ve uzun sürelidir.
Koruyucu ortodonti için diş hekimi, çocuk ve aile işbirliği çok önemlidir. Ağız bakımı ve hijyenine gereken önem verilmediğinde çocuklarda erken süt dişi kayıpları yaşanmaktadır, bu da ortodontik bozukluklara yol açmaktadır. Bu yüzden, Türk Diş Hekimleri Birliği çocuklarda 1 yaşına girerken, süt dişleri sürerken aile diş hekimi ziyaretini önermektedir. Diş hekimleri genellikle aileyi koruyucu ortodontinin kapsamı konusunda bilgilendirirler. Zamanında alınacak önlemlerle çocuğunuzun yaşam boyu sürecek güzel bir gülümsemesi olacaktır. Ortodonti uzmanı çocuğunuzu tedavi ederken sağlığını, büyüme ve gelişimini takip eder. Diş, çene ve yüzde oluşabilecek bozukluk veya sapmaları izler, aileyi bu konuda bilgilendirir ve yönlendirir.
Koruyucu ortodonti, çocuğun doğumundan itibaren izlemeye alınarak dişlerinde veya çenede oluşabilecek bir bozukluğun belirlenip hemen müdahale edilerek ileride daha kötü sonuçlara yol açmasını engeller. Dişlerde, çene ve yüzde bozukluk yaratan bazı kötü alışkanlıkların teşhisi ve önlenmesi de koruyucu ortodontiye girer. Ortodonti uzmanı, çocuğunuzu erken dönemde muayene ederek bu alışkanlığı tespit eder ve kalıcı hasarlar bırakmadan önce birtakım apareylerle tedavi eder. Bu kötü alışkanlıklar; uzun uçlu biberonlar, yalancı emzik, parmak, dudak, dil emme ve ısırma, dili dişlerin arasına sıkıştırmak-ittirmek, yutkunmada düzensizlik, yanak ısırma, dil taşması, diş sıkma ve gıcırdatma, tırnak yeme, ağızdan solunum ve konuşma bozuklukları olarak sayılabilir.
Koruyucu ve durdurucu ortodontik tedavinin farkı nedir?
Koruyucu ortodontik tedavi; koruyucu ve durdurucu tedaviyi içerir. Koruyucu ortodontik tedavi, ortodontik bozukluğa sebep olabilecek her türlü durumu teşhis ederek ortodontik problemin oluşmasını önleyen bir tedavidir. Durdurucu (önleyici) tedavi ise başlamakta ya da başlamış bir ortodontik problemin nedenini ortadan kaldıraran kısa süreli basit yöntemli tedavilerdir.
Koruyucu tedavide neler yapılır?
- Düzenli kontroller
- Dişlerin sürmesi ile ilgili kontroller
- Çürük dişlerin tedavisi
- Çürüklerin önlenmesi
- Gerekli süt dişlerinin çekilmesi
- Erken süt dişi kayıplarında yer tutucu kullanılması
Durdurucu ve önleyici tedavide neler yapılır?
- Düzenli kontroller esnasında yapılan tedavi uygulamaları
- Ağız ve çenede düzgün kapanışın sağlanması
- Ön dişlerdeki boşluğun kapatılması
- Kötü alışkanlıkların kontrolü, önlenmesi
Koruyucu ve önleyici ortodontinin amaçları
- Aileyi bilgilendirmek ve bilinçlendirmek
- Diş hekimi ve çocuk arasındaki diyaloğu güçlendirmek
- Erken diş kayıplarını önlemek
- Çiğneme fonksiyonunu düzeltmek
- Ortodontik bozuklukların oluşmasını önlemek
- Çapraz kapanış vakalarında erken müdahale etmek
- Diş ve diş eti dokularının sağlıklı kalmasını sağlamak
- Süt dişi ve daimi dişlerin çıktığı dönemleri takip etmek, erken dönemde oluşabilecek belirtileri araştırmak
- Kötü alışkanlıkları saptamak ve önlemek
- Gömük dişler veya gereğinden fazla büyümüş dişleri tespit ve tedavi etmek
- Erken diş kayıplarında yer tutucu kullanmak
4 Ocak 2017 tarihinde Dr. Dt. Pınar Şahin VESKE tarafından eklendi.